Boswachter Mark Kras werkt in Nationaal Park Hollandse Duinen voor Staatsbosbeheer en blogt voor Toeractief. In deze blog vertelt hij over blessen (het markeren van bomen met een kleurstip) om zo een soortenrijker bos te maken.
Terwijl ik door het Haagse Bos loop laat ik langzaam de hectiek van alle dag achter me. De herrie van de voortrazende auto’s op de Utrechtsebaan (A12) wordt geruis en uiteindelijk hoor ik slechts de zingende vogels en pratende mensen. Zeker nu de bomen vol in blad staan omsluit het bos me met een prettige rust. Wat een zegen al die regen dit voorjaar.
Van heden naar verleden
Al lopend lijkt het of mijn gedachten over de nabije hectische toekomst stil komen te staan in het heden. Ik kijk om me heen en langzaam gaan mijn gedachten naar het verleden van dit bijzondere bos. Hier op deze bodem heeft sinds de laatste ijstijd altijd een bos gestaan. In de tijd van het ontstaan van de oude strandwallen (tussen de 5000 en 3000 jaar geleden) was dit meer een duinbos met veel open stukken, later werd het meer een jachtbos waar wild van belang was voor de adel. De tweede kamer huist op de plek waar ooit het jachtslot van de graven van Holland stond. Uiteindelijk vormde zich een dichter bos. Tot in de tweede wereldoorlog de bezetter rücksichtslos het bos omvormde naar oorlogsgebied. Bomen werden gekapt en een tankgracht gegraven. Toen de oorlog voorbij was bleek zo’n 80% van de bomen verdwenen.
Werken aan de toekomst
Voortvarend werd de aanplant van een nieuw bos op deze oude bosbodem ter hand genomen. En nu in de stad het oorlogsverleden alleen voor kenners terug te zien is lijkt ook het Haagse Bos die periode ver achter zich te hebben gelaten. Lijkt, want de erfenis van de periode waarin bomen in hoog tempo zijn aangeplant, bepaalt nu voor een deel het beheer van het bos. De diversiteit in het bos is hierdoor namelijk lager dan je zou wensen voor een vitaal bos. Bomen zijn veelal van dezelfde soort en leeftijd. Ook de gelaagdheid van bos (mossen, kruiden, struiken, bomen) zou veel diverser kunnen zijn. Redenen om als opvolgers van de boswachters van toen stukje bij beetje de ontwikkeling in het bos te stimuleren naar een grotere soortenrijkdom.
Werken aan een soortenrijk en vitaal bos
Immers, met meer boslagen, meer soorten bomen en meer afwisseling aan licht en donker ontstaan meer leefgebiedjes voor meer organismen. Dus lopen we om de paar jaar door het bos en blessen (voorzien van een kleurstip) bomen. We zoeken naar vitale bomen die lang zullen blijven en kijken in de omgeving waar ruimte kan komen voor nieuwe ondergroei. Daarvoor moeten de gebleste bomen wijken. En door om de paar jaar terug te komen versterken we de diversiteit van het toekomstige bos; in leeftijd, in soorten en in licht en schaduw.
Genieten van het prachtige Haagse Bos
Zo belandt mijn denken van de gevolgen van het oorlogsverleden in het heden van het blessen toch in de toekomst van het Haagse Bos. Maar voor nu ga ik even in de zon zitten en genieten van de vele mensen die hier tot rust komen in dit prachtige stukje Nederland. Het zagen dat nodig is voor een soortenrijk bos van de toekomst en de herrie die dat met zich meer brengt, komt pas over een flink aantal maanden. Nu genieten van de rust van deze toegangspoort tot het Nationaal Park Hollandse Duinen!
Boswachter Mark Kras is op Twitter en Instagram te volgen als @boswachtermark en hij schrijft regelmatig blogs op www.boswachtersblog.nl en www.natuurfotografie.nl
