Nederland kent maar liefst 21 Nationale Parken. Deze parken samen vertellen het verhaal van de Nederlandse natuur. Je vind er alle facetten van ons landschap terug: duinen, heide, vennen, beekdalen, bossen en ga zo maar door. Elk park heeft een eigen karakter. Ook de bewoners verschillen per park. Toeractief zet de verschillende Nationale Parken voor je op een rij.
Vrijwel alle Nationale Parken in Nederland hebben mooie wandel- en fietsroutes. De waterrijke parken, zoals bijvoorbeeld De Biesbosch, hebben vaak ook vaarroutes. Trek de wandelschoenen aan of stap op de fiets (of in een bootje dus) en ontdek al het natuurschoon van Nederland. Want de natuur, die moet je koesteren. Daarom vieren we in Europa elk jaar op 24 mei de Dag van het Nationale Park. Waarom op 24 mei? In het jaar 1909 werd op deze datum ooit het eerste Nationaal Park in Zweden ingesteld.
De Hoge Veluwe
Een van de grootste (en misschien wel bekendste) Nationale Parken is De Hoge Veluwe in de provincie Gelderland. Het park kent een oppervlak van zo’n 5400 hectare. En hoewel dat een flinke lap grond is, is het slechts 5% van het gehele natuurgebied van de Veluwe. De Hoge Veluwe wordt gekenmerkt door heidevlaktes, bossen en zandverstuivingen.
De Veluwezoom
De Veluwezoom ligt net als De Hoge Veluwe in, je raad het al, de Veluwe. In tegenstelling tot zijn buurman, is dit natuurgebied het oudste Nationale Park van Nederland. In het midden van het park vind je de beroemde Posbank, waar de heide in de zomer prachtig paars kleurt. Het park is bijzonder door zijn hoge ligging. Bossen, heidevelden en zandverstuivingen maken dit park tot een bijzonder plaatje.
Zuid-Kennemerland
Midden in de Randstad, vlakbij Haarlem en Zandvoort, vind je strand, kalkrijke duinen, bossen en veenpolders, oftewel: Nationaal park Zuid-Kennemerland. Wil je het park goed bekijken? Ga dan naar het uitkijkpunt op de duin Kopje van Bloemendaal en geniet van een magistraal uitzicht over het natuurgebied. Kijk goed, want misschien spot jij wel Wisenten (Europese bizons).
Kalmthoutse Heide
Dit park is een zogenaamd grenspark, het ligt namelijk op de grens van Nederland en België, bij het Belgische plaatsje Kalmthout. Samen met onze zuiderburen wordt er goed voor het park gezorgd, zodat de natuur goed tot zijn recht kan komen. Wandel zo via de natuur van het ene naar het andere land via bossen, heide, stuifduinen en vennen. Zorg dat je de ogen goed openhoudt, want er zijn bijzondere vogelsoorten te vinden zoals de nachtzwaluw, tapuit en boomleeuwerik.
Alde Feanen
In hartje Friesland vind je het 4000 hectare grote Alde Feanen. Het landschap, dat is ontstaan vanuit veenafgravingen, is heel afwisselend. Je vind er petgaten, moerasbossen, ruigten en struwelen. Tussen al dit natuurschoon huizen zo’n 450 plant- en 100 diersoorten. Het park heeft zelfs zijn eigen big five: de ree, roerdomp, aalscholver, ooievaar en heel bijzonder: de zeearend. Dit park ontdekken? Bekijk dan ook eens onze wandelroute door de Alde Feanen.
Oosterschelde
Nationaal Park de Oosterschelde is het grootste én natste park van Nederland. Het park kent een unieke flora en fauna doordat er eeuwenlang zowel zoet als zout water stroomde. Door het getij, wordt je telkens verrast door een nieuw plaatje. Bij eb zie je platen en slikken en bij vloed is het een spel van wind en water. Achter de dijken ontdek je het leven van de Zeeuwen en ontdek je de beroemde Zeeuwse mosselen en oesters. Ontdek deze natte natuur op onze wandelroutes in de Oosterschelde. Bijvoorbeeld in Tholen of bij het beroemde Neeltje Jans.
Biesbosch
De Hollandse Biesbosch en de Brabantse Biesbosch vormen samen een nationaal park. Het best verken je het park per bootje of kano, het is namelijk het grootste zoetwatergetijdengebied van Europa. Doordat het land vaak overloopt met water, staan er veel wilgenvloedbossen. Heel indrukwekkend! Weet je wie ook van dit waterrijke gebied houdt? De bever. Met een beetje geluk vind je er een tijdens het wandelen, fietsen of varen.
Drents-Friese Wold
Net als De Hoge Veluwe is het Drents-Fries Wold een van de grotere Nationale Parken in Nederland. Dit park op de grens van Drenthe en Friesland geeft je een kijkje in de geschiedenis. Waarom? Het park wordt gevormd door de esdorpcultuur die stamt uit de middeleeuwen. Een es is een dorp aan de rand van een zandgrond, ofwel naast een ‘es’. Boeren lieten hier hun schapen grazen. Op die manier veranderde de samenstelling van de grond en ontstonden er heidevelden en stuifzand. In 2000 kreeg dit gebied de benaming Nationaal Park. Ook leuk voor in de herfst, je vind er namelijk meer dan achthonderd (!) soorten paddenstoelen.
Weerribben-Wieden
Het Nationaal Park Weerribben-Wieden is het grootste aangesloten laagveenmoeras van West-Europa. En dat gewoon in ‘ons’ Overijssel. In de winter is dit een ideale locatie om je schaatsen onder te binden. De rest van het jaar ontdek je er otters, de vuurvlinder en zwarte sterns. Wandel of fiets langs plassen, meren, moerasbossen, rietpercelen en hooilanden.
Dwingelderveld
Nog een grootste in zijn soort. Het Dwingelderveld is namelijk het grootste natte heidegebied van West-Europa. De basis van dit gebied werd al gelegd tijdens de voorlaatste IJstijd. Het ijs zorgde ervoor dat er keileem in de grond kwam. Dit zorgt er weer voor dat het water direct wegzakt in de bodem. Het Nationale Park is goed bereikbaar, óók ’s nachts. Veel parken zijn in de late uurtjes niet toegankelijk, maar Dwingelderveld heeft een speciale nachtwandelroute. Liever het park overdag verkennen? Stap op de fiets met onze fietsroute Beilen.
Drentsche Aa
Een bijzonder Nationaal Park in dit lijstje is de Drentsche Aa. Het gebied tussen Assen, Gieten en Glimmen is het best bewaarde beekdallandschap van West-Europa. Wat het zo bijzonder maakt? In het gebied van het Nationaal park de Drentsche Aa liggen maar liefst 21 dorpen en gehuchten. Daarnaast bestaat het gebied ook voor vijftig procent uit landbouwgrond. In deze buurt vind je ook een aantal hunebedden. Wandel de route door Gasteren en ontdek dit bijzondere natuurgebied.
Schiermonnikoog
Het Waddeneiland Schiermonnikoog in zijn geheel is een Nationaal Park. Het is één van de meest wilde plekken van Nederland. De natuur gaat er zijn eigen gang, waardoor er verschillende soorten landschappen op dit kleine eiland zijn ontstaan. Een zeer sterke zee, flinke wind en veel stuivend zand zorgen ervoor dat er altijd beweging is en dat levert een vrij ongerept natuurgebied op. Dit Nationale Park bevat ook het Natura-200 gebied Duinen Schiermonnikoog. Houd er wel rekening mee dat het eiland volledig autovrij is. Gelukkig is het goed te ontdekken per fiets. Bekijk ook zeker onze fietsroute op dit prachtige Waddeneiland.
Duinen van Texel
We blijven even bij de Nederlandse Waddeneilanden. Want niet alleen Schiermonnikoog huisvest een Nationaal Park. Ook op Texel vind je er namelijk een. De Duinen van Texel omvat het duingebied aan de westkant van het eiland. Het bekendste stuk van het eiland is misschien wel het kreken- en kweldergebied de Slufter. Maar de grote zandplaat De Hors is ook zeker net zo mooi. Bewonder in Nationaal Park de Duinen van Texel wel tachtig vogelsoorten, waaronder de lepelaar, velduil en dwergstern.
Hollandse Duinen (i.o.)
Nationaal Park Hollandse Duinen vind je langs de Zuid-Hollandse kust. In dit landschap wisselen duinen, steden en zeedorpen elkaar af. Je vind er maar liefst 4610 hectare aan Natura-2000-gebieden. Het gebied is nog redelijk nieuw. Pas in 2020 is de officiële status van Nationaal Park aangevraagd. Benieuwd naar wat er allemaal gebeurd? Boswachter Mark Kras blogt maandelijks voor Toeractief en bezoekt zeer regelmatig dit Nationale Park. Je leest zijn blogs hier.
Lauwersmeer
Het Nationaal Park Lauwersmeer ligt op de grens van Friesland en Groningen. Het natuurgebied is ontstaan door de afsluiting van Lauwerszee. In 1969 werd een afsluitdijk gebouwd omdat de bewoners daar bang waren voor overstromingen. Sinds de drooglegging heeft het gebied zich ontwikkelt tot een bijzonder stukje natuur: een wetland. In het park kun je wandelen, fietsen, varen én dieren spotten. Ook kom je er veel kite- en windsurfers tegen.
Sallandse Heuvelrug & Twents Reggedal
Voor een echt buitenlands gevoel, zit je in het landschap van Nationaal Park Sallandse Heuvelrug goed. Je vind er bossen, vennen en veel heidevelden. Het landschap is zo ontstaan door het landijs in de ijstijden, zandverstuivingen en ingrepen van de mens. De hoogste heuvel van het gebied is de Koningsbelt. Deze heuvel komt wel tot 75 meter boven zeeniveau. De ambitie van verschillende, samenwerkende organisaties is om het huidige Nationaal park De Sallandse Heuvelrug uit te bouwen tot één groter en versterkt Nationaal Park Sallandse Heuvelrug & Twents Reggedal.
Utrechtse Heuvelrug
In hartje Nederland vind je de Utrechtse Heuvelrug. Dit Nationale Park ligt op een stuwwal, ontstaan in de voorlaatste ijstijd. De heuvelrug is één en al bos, waar je heerlijk kunt wandelen en fietsen. Struin door de heidevelden met vennetjes en slinger langs de uitwaarden. Niet alleen de natuur is er prachtig, je vind er ook veel cultuurhistorie. Zo vind je in de Utrechtse Heuvelrug grafheuvels, oude engen, tabakscultuur, landgoederen en kastelen. Houd je ogen goed open, want misschien spot je wel een das of zeldzame boommarter!
De Groote Peel
Vlakbij het Brabantse Someren ligt Nationaal Park De Groote Peel. Het gebied is een van de weinige hoogveengebieden van ons land waar veel turf werd gewonnen. Knuppelbruggen zorgen ervoor dat je naar plekken kunt komen die anders onbereikbaar zouden zijn in het gebied. Vogelliefhebbers kunnen hun hart hier ophalen, er zijn namelijk veel verschillende soorten te ontdekken.m
De Loonse en Drunense Duinen
De Loonse en Drunense Duinen staan ook wel bekend als de Brabantse Sahara. In dit park wisselen zandverstuivingen en naaldbossen elkaar af. De vele zandvlaktes, die nog altijd vrij kunnen waaien, is een van de meest uitgestrekte zandstuifgebieden van West-Europa. Door het stuiven van het zand veranderen de duinen voortdurend van vorm en plaats. Geniet van dit veranderende landschap tijdens de Toeractief wandelroute door de Loonse en Drunense Duinen.. Reis wat meer af richting het zuiden van het gebied om uit te komen bij het vochtige beek- en moeraslandschap De Brand.
De Maasduinen
In Noord-Limburg vind je De Maasduinen, de langste rivierduingordel van Nederland. Via wandelroutes door dit gebied kom je langs kastelen, grafvelden en een oorlogsmonument. Qua natuur vind je er een afwisseling van loof- en naaldbos, heide, vennen, hoogvenen en stuifzandruggen. Het Geldernsch-Nierkanaal is een wild stromend riviertje als er veel water afgevoerd moet worden. Het is wel af en toe flink klimmen en dalen door deze Limburgse ‘bergen’.
De Meinweg
Nationaal Park De Meinweg maakt deel uit van het Duits-Nederlandse grenspark Maas-Swalm-Nette. Een bijzonder park vanwege het terrassenlandschap. Dit is ontstaan door breuken in de ondergrond. Op de vier terrassen in dit grenspark is de kans aanwezig dat je een wild zwijn of adder spot. Heel speciaal want de adder komt niet meer zoveel voor in Nederland.
